Historia tatuażu: Skąd się wzięły tatuaże i ich ewolucja na przestrzeni wieków

Czy zastanawialiście się kiedykolwiek, jak długo ludzie tatuują swoje ciała? Historia tatuażu sięga tysięcy lat. Niezależnie od tego, czy traktujecie tatuaże jako sztukę ciała, symbol, czy wyraz kulturowy, z pewnością zainteresuje Was, jak tatuowanie się rozwinęło na przestrzeni wieków. W tym artykule podamy Wam wszystkie kluczowe informacje dotyczące historii tatuażu.

Tatuaż – skąd się wziął?

Istnieją dowody na to, że tatuowanie się na świecie jest praktykowane od około 5000 lat p.n.e. Miejscem, gdzie po raz pierwszy odnotowano tatuowanie jest Polinezja. Tamtejsze społeczności uznawały tatuaże za symbol statusu społecznego, ale także wykorzystywały tatuaże jako formę ochrony przed złymi duchami. Od tamtego momentu tatuażami zaczęli interesować się ludzie na całym świecie.

W różnych kulturach ludzie tatuują swoje ciała z różnych powodów. Mogą one symbolizować status społeczny, wierzenia religijne, rytuały, a także służyć jako wyraz sztuki czy też wyraz osobistej tożsamości. Współcześnie ludzie tatuują swoje ciała z wielu innych powodów, w tym jako sposób na wyrażanie siebie, okazywanie szacunku dla kogoś lub czegoś, lub po prostu jako sposób na ozdobienie swojego ciała.

Jak wyglądała ewolucja tatuażu na przestrzeni wieków?

Kiedy wynaleziono pierwszą maszynkę do tatuażu? 

Choć korzenie sztuki tatuażu sięgają tysięcy lat wstecz, narzędzia wykorzystywane do tego celu były podstawowe i czasochłonne. Rewolucja w technologii tatuażu nadeszła w końcu XIX wieku, kiedy to amerykański wynalazca – Samuel O’Reilly – automatyzował proces inkrustowania ciała kolorowymi pigmentami. Inspiracją dla O’Reilly’ego była maszyna do drążenia wykorzystywana przez Thomasa Edisona, z której to szczególnie zaciekawił go ruchomy wahadło. W 1891 roku O’Reilly opatentował swoje urządzenie, które umożliwiało rzut igłą i równoczesne inkrustowanie skóry atramentem. To wydarzenie przyczyniło się do znacznego przyspieszenia i uproszczenia procesu tatuażu, co z kolei wpłynęło na wzrost jego popularności oraz dostępności. Wszystko to sprawiło, że maszynka do tatuażu szybko zyskała na popularności wśród profesjonalnych tatuatorów, którzy dostrzegali ogromny potencjał zmiany tradycyjnych technik. Dzięki temu wynalazkowi, tatuaż stał się bardziej precyzyjny i estetyczny, a jednocześnie zmniejszył się ból związany z jego wykonywaniem. Współczesne maszynki do tatuażu są już wysoce zaawansowane technologicznie, jednak ich podstawowy mechanizm działania wciąż bazuje na idei wprowadzonej przez O’Reilly’ego ponad wiek temu. 

Jak tatuowano przed wynalezieniem maszynki?

Zanim wynaleziono maszynkę do tatuowania, proces aplikowania wzorów na skórze wyglądał zupełnie inaczej niż obecnie, i był długotrwały oraz pracochłonny. Długo przed wynalezieniem elektrycznej maszyny do tatuowania, ludzie różnych kultur i cywilizacji korzystali z prymitywnych narzędzi, aby wykonać trwałe znaki na swoim ciele. Jak tatuowano przed wynalezieniem maszynki? Metoda ręcznego tatuowania, zwana również „tap-tap”, polegała na wbijaniu igły w skórę przez artystę, który jednocześnie naciskał na pigment umieszczony na igle. Pigment wcierany był w otwarte rany, a następnie skóra była starannie czyścona. Do osiągnięcia odpowiedniego efektu konieczne było użycie różnych technik, takich jak wbijanie igieł pod różnymi kątami czy użycie różnej grubości igieł. Czasami do przygotowania wzoru używano odciśniętych skór zwierzęcych lub drewnianych form, które nakładano na ciało i odbijano za pomocą bicia igły w skórę. Procedura była powolna, męcząca i bolesna dla zarówno osoby tatuującej, jak i tatuowanej. Dlatego większość ludzi noszących tatuaże przed wynalezieniem maszynki do tatuowania miała niewielkie, proste wzory, najczęściej o znaczeniu duchowym, kulturowym czy statusowym. Wprowadzenie elektrycznej maszynki do tatuowania zrewolucjonizowało ten proces, sprawiając, że stał się on szybszy, mniej bolesny i bardziej precyzyjny, co doprowadziło do wyłonienia się nowoczesnego rynku tatuażu. 

Jak funkcjonuje maszynka do tatuażu?

Maszynka do tatuażu to narzędzie niezbędne dla każdego profesjonalnego tatuażysty, którego zadaniem jest wprowadzanie tuszu do skóry osoby tatuowanej. Aby zbadać, jak działa maszynka do tatuażu, przyjrzyjmy się jej głównym komponentom. Zasadniczo składa się ona z korpusu, elektromagnesu, zaworów sprężyn oraz igieł, które wprowadzają tusz w skórę. W maszynce współdziałają te wszystkie części w celu umożliwienia precyzyjnego wprowadzenia pigmentu do skóry. W momencie włączenia maszyny, elektromagnes generuje napiecie elektryczne, powodując ruch ramienia maszynki. Ramie to jest połączone z zaworami sprężyn, które z kolei są połączone z igłami. Kiedy ramie porusza się, powoduje ono ruch igieł w górę i w dół. Igiełki skutecznie nakłuwają naskórek, a tusz wprowadzany jest do warstwy brodawki skóry, tworząc ostatecznie wzór tatuażu. Ponieważ igły szybko przesuwają się w górę i w dół, wprowadzając tusz, tatuażysta musi wykazać się precyzją i umiejętnością kontrolowania maszynki, aby uzyskać wymagane detale oraz ostateczny wygląd tatuażu. Rodzaj i liczba użytych igieł oraz odpowiednia technika wprowadzania tuszu mają kluczowe znaczenie dla jakości wykonanego tatuażu. Dlatego też, aby funkcjonowaniu maszynki do tatuażu doprowadziło do zadowalającego wyniku, wymagane są praktyka, wiedza i doświadczenie ze strony artysty. 

Jakie znaczenie miały tatuaże w różnych kulturach i epokach?

Tatuaże od zawsze pełniły ważną rolę we wszystkich kulturach na całym świecie, były licznie wykorzystywane jako formy ozdobne, symboliczne, sakralne czy tożsamościowe. Ich znaczenie w różnych kulturach i epokach często oscylowało wokół określanych wartości, przekonań czy wyznawanych religii. W starożytnym Egipcie tatuaże zawierały magiczne symbole, mające zapewnić ochronę, zdrowie i magię boga na drodze życia. W Azji, szczególnie w Japonii, tatuaże były znakiem przynależności do grupy społecznej, określając rangę danej osoby. W Wielkiej Brytanii ludzie celtyccy stosowali tatuaże jako etniczne symbole tożsamości, również w starożytnym Rzymie i Grecji rozmaite tatuaże wyznaczały hierarchię społeczeństwa. W plemionach tubylczych na wyspach Polinezji atuty stanowiące ważną część kultury były tatuaże, które nie tylko pełniły funkcję sakralną, lecz także odzwierciedlały męstwo, siłę i autorytet. W Maorysach obecność tatuażu przewodniczącego, głównie w postaci symetrycznej spirali, oznaczała, że rodzina jest potężna i bezpieczna. W kulturze nowożytnej, tatuaże są symbolem osobistej ekspresji, niezależności oraz sztuki, choć w przeszłości w osi czasu dostępne były wyłącznie przestępcom, piratom czy niewolnikom. Vestiges niektórych symboli i znaczeń części z tych tatuaży, szczególnie wśród maori, mogą być znalezione w konkurencji tatuaży na dzisiaj.

Ogólnie rzecz biorąc, choć znaczenie tatuaży uległo zmianie na przestrzeni wieków, pozostały nieodłącznym elementem kulturowym, odzwierciedlając specyfikę danej kultury czy nawet jednostki. 

Redakcja jakitatuaz.pl